هدف جایزه داستان کوتاه جنوب، پرورش استعدادهاست

به گزارش راوه بلاگ، ابراهیم حسن بیگی در گفت و گو با خبرنگاران،درباره جایزه داستان کوتاه جنوب گفت: طی سال هایی که در جزیره کیش زندگی می کنم، این دغدغه را پیدا کردم که متاسفانه اقلیم جنوب ایران و نواحی هم جوار با خلیج فارس، گرچه نویسندگان بزرگی مثل صادق چوبک، احمد محمود، منیرو روانی پور را به ادبیات ایران عرضه کرده اما دهه هاست با افت چشم گیر داستان درباره این ناحیه روبرو شده است. در دهه های سی، چهل و پنجاه خورشیدی، پرداختن به اقلیم جنوب، یکی از ژانرهای داستان نویسی ایران بود و حتی نویسنده آذری زبانی مثل غلامحسین ساعدی هم درباره جنوب نوشته است. به همین دلیل، طرح برگزاری این جایزه به سازمان منطقه آزاد کیش ارائه شد تا انگیزه ای برای نویسندگان - به ویژه در نسل جوان داستان نویسان حاشیه خلیج فارس - ایجاد شود.

این جایزه ادبی در دو مقطع محلی و ملی برگزار می شود. مقطع محلی آن، منحصر به نویسندگان 4 استان مجاور آب های جنوب(خوزستان، بوشهر، هرمزگان، سیستان و بلوچستان) است و در مقطع ملی، نویسندگان تمام سطح کشور که داستانی در باب اقلیم جنوب بنویسند امکان مشارکت دارند. بنای ما این نیست که کار با اهدای یک جایزه به اتمام برسد، بلکه به دنبال کشف نویسندگان مستعد این اقلیم با هدف آموزش هایی در قالب کارگاه و نشست و همایش هستیم تا گامی برای بازتولید داستان ها حول اقلیم جنوب، شکل بگیرد. داوران این جایزه هنوز مشخص نیستند اما بنا داریم برای مرحله نهایی، 3 تن از نویسندگان مطرح کشور که ترجیحا جنوبی باشند را در نظر بگیریم.

وی اضافه کرد: در ابتدای امر، ایده ای درباره علاقه به اقلیم این ناحیه نداشتم. به دنبال بازنشستگی در آموزش و پرورش و رسیدن به فراغت بیشتر، طبیعی است که از فضای پایتخت گریزپا باشیم. به خصوص از منظر ازدحام و شرایط اقلیمی نه چندان مساعد و گرفتاری های خاص پایتخت، همیشه آرزویم این بود که بعد از بازنشستگی از پایتخت دور شوم و بدون برنامه قبلی، کیش را محیطی آرام، دنج و زیبا برای سکونت - به خصوص برای کسانی در سن و سال خودم - یافتم.

حسن بیگی درباره برگزاری مرحله کشوری جایزه داستان کوتاه جنوب، با توجه به اینکه نویسندگان سایر مناطق، آشنایی زیادی با این ناحیه ندارند، بیان کرد: الزامی برای این نیست که اگر کسی می خواهد داستانی درباره جنوب بنویسد، حتما جنوبی هم باشد. مثال نقض شاخص هم کسی مثل غلامحسین ساعدی است. خود من داستان ریشه در اعماق را که درباره اقلیم بلوچستان نوشتم و اولین رمانم هم بود و در زمان خود 5 جایزه مهم را کسب کرد، در حالی که تجربه زیسته ای نداشتم و صرفا نگاه پژوهشی و سفر به منطقه، همچنین مطالعه در باب فرهنگ، آداب، شخصیت ها، ضرب المثل ها و... خیلی به من برای خلق اثر کمک کرد. گر چه یک فرد بومی، امکان بهتری برای خلق اثر درباره زادبوم خود دارد اما نویسنده با ذهن خلاق خود، این توانایی را دارد که جنوبی نباشد اما بهترین داستان ها را هم درباره آن بنویسد.

نویسنده قدیس ادامه داد: زمان جنگ، 5 سال در سنندج زندگی کردم و به عنوان نویسنده آنجا حاضر شده بودم و نگاهی موشکافانه به مسائل داشتم که حاصل آن چندین مجموعه داستان و رمان در رابطه با کردستان بود. اما مساله بلوچستان متفاوت بود و صرفا یکی، دو سفر کاری به جنوب بلوچستان داشتم و به آن اقلیم علاقه مند شدم. یک سال و خرده ای مطالعه کردم، چند سفر دیگر در رابطه با آن داشتم، مجموعه ای از گویش های بلوچی را مطالعه کردم و حال به یقین می گویم در فضایی دور از یک اقلیم هم با مطالعه می توان کار را به نحوی شایسته پیش برد.

حسن بیگی درباره آثار در دست نگارشش نیز گفت: از بهمن ماه که آخرین رمان خود را به پایان رساندم، گر چه خانه نشینی مضاعف بر اثر شیوع بیماری کرونا می توانست فرصت خوبی برای خواندن و نوشتن باشد اما این بیماری، جو فرهنگی و فکری جامعه را درگیر کرد و بسکمک دچار انزوا، گوشه نشینی و حتی افسردگی شده اند. من هم ذهن شادابی در این ایام نداشتم که بخواهم برای نوشتن اثری اقدام کنم. با این حال چند سالی است در صدد نوشتن رمانی درباره جنوب هستم اما نوشتن درباره این اقلیم، امر دشواری است. گر چه درباره ترکمن ها، کردها و بلوچ ها با زمینه اقلیمی داستان نوشته ام و با استقبال خوبی هم روبرو شدند، اما از فضای جنوب دور بوده ام.

از بیرون این گونه به نظر می رسد که ما ساکن جنوب هستیم، اما واقعیت این است که جزیره کیش، بویی از اقلیم و فرهنگ جنوب ندارد. یک شهر مدرن است که مردم آن از سراسر کشور آمده اند و اینجا زندگی می کنند. حتی بومیان قدیمی این منطقه هم عموما عرب هستند و در طول سالیان، صرفا با خودشان و از مجرای فرهنگ عربی در تعامل بوده اند. در راستای ایده نگارش این رمان، سفرهایی به بندرهای نزدیک به کیش داشته ام و گرچه کماکان در نظرم امر دشواری به نظر می رسد اما از این سختی نمی ترسم. با ناآگاهی ام درباره اقلیم این ناحیه مشاخصه می کنم و به پیرنگ اولیه برای نگارش رمان هم رسیده ام تا در نهایت بتوانم رمانی جنوبی خلق کنم.