نگاهی به مشخصات گونه آفریقایی کرونا، کدام واکسن ها در برابر این گونه موثرترند؟ - راوه بلاگ

گروه علم و پیشرفت خبرنگاران: با نزدیک شدن همه گیری کرونا به یک سال و نیم به نظر می رسد صبر و تحمل بسیاری رو به سرانجام است؛ آنها به چشم اندازی احتیاج دارند که محدودیت ها چه زمانی گام به گام برطرف می شوند، کی می توانند روی واکسینه شدن حساب نمایند و این ماجرا کی به سرانجام می رسد.

انتظار برای واکسینه شدن در شرایطی است که هر چندوقت یکبار با جهش های ویروس کرونا روبرو هستیم و برخی از کارشناسان باور دارند، جهش های ویروس اثربخشی واکسن های ساخته شده را کاهش می دهند و هر برنامه ای که برای سرانجام دادن به بحران چیده شده را برهم می زند.

یک قول نقل شده از یک مقام ارشد سازمان بهداشت جهانی درباره نزدیک بودن سرانجام پاندمی کرونا به بحث ها در این زمینه دامن زده است. ظاهرا هانس هنری کلوگه، مدیر اجرایی بخش اروپای این سازمان در گفت وگو با رادیو دانمارک گفته است پاندمی کرونا تا چند ماه دیگر شکست می خورد. این مدیر ارشد سازمان بهداشت جهانی معتقد است منظور او را بد فهمیده و بد منعکس نموده اند. او پس از بالا دریافت بحث ها درباره این نقل قول در میان کارشناسان و در فضای مجازی، به کانال 2 تلویزیون آلمان ZDF گفته چنین حرفی نزده، بلکه تاکید نموده که هیچ کس نمی تواند زمان خلاصی از پاندمی کرونا را پیش بینی کند و از قرار معلوم هم همین طور است؛ در حالی که هنوز راه حلی برای بحران کرونای هندی با دو سویه پیدا نشده نگرانی ها برای کرونای آفریقایی افزایش یافته و به باور برخی از مقامات پزشکی باید از این سویه بیشتر ترسید؛ در این گزارش به جزئیات کرونای آفریقایی می پردازیم:

شناسایی گونه آفریقایی ویروس کرونا برای نخستین بار

گونه آفریقایی ویروس کرونا نخستین بار ماه اکتبر (دی ماه) در آفریقای جنوبی شناسایی شد و پس از آن به چند کشور دیگر مثل انگلیس و فرانسه منتقل شد. تحقیقات نشان داده قابلیت انتشار بسیار بالا و عفونت زایی بیشتر از جمله ویژگی های این گونه جدید است. کرونا جهش یافته آفریقایی در بدن حدود نیمی از افراد مبتلا آنتی بادی فراوری نمی نماید. به همین دلیل احتمال ابتلای چندباره به این ویروس وجود دارد.

کرونا جهش یافته آفریقایی در بدن حدود نیمی از افراد مبتلا آنتی بادی فراوری نمی نماید. به همین دلیل احتمال ابتلای چندباره به این ویروس وجود دارد.

هیچ مدرکی دال بر بیماری جدی تر با گونه آفریقایی وجود ندارد

نوع آفریقای جنوبی با عنوان 501Y.V2 معرفی می گردد و جهشی به نام N501Y را به همراه دارد که به نظر می رسد آن را مسری تر یا همراه با شیوع بیشتر می نماید. جهش دیگری به نام E484K می تواند به ویروس یاری کند تا از سیستم ایمنی بدن فرد طفره رود و ممکن است بر عملکرد واکسن ویروس کرونا تأثیر بگذارد. مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری های ایالات متحده آمریکا می گوید: برخی شواهد نشان می دهد که یکی از جهش های پروتئین سنبله با نام E484K ممکن است در خنثی کردن برخی پادتن های پلی کلونال و مونوکلونال تاثیر بگذارد؛ به طور کلی هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد نوع آفریقای جنوبی باعث بیماری جدی تری برای اکثریت قریب به اتفاق افراد آلوده می گردد اما نگرانی هایی وجود دارد که ممکن است با سرعت بیشتری گسترش یابد.

چه عواملی باعث تغییر ویروس به نوع جدید می گردد؟

سازمان جهانی بهداشت در مقاله ای شرح داده است: همه ویروس ها از جمله SARS-CoV-2، ویروسی که باعث کووید 19 می گردد با گذشت زمان تکامل می یابند. وقتی ویروس از خود نسخه برداری یا کپی می نماید، گاهی اوقات کمی تغییر می نماید که این برای ویروس طبیعی است. این تغییرات جهش نامیده می گردد. از ویروسی با یک یا چند جهش جدید به عنوان نوع ویروس اصلی یاد می گردد. وقتی ویروس به طور گسترده در جمعیتی در گردش است و باعث عفونت های زیادی می گردد، احتمال جهش ویروس افزایش می یابد. هرچه ویروس فرصت بیشتری داشته باشدهمانندتر می گردد و فرصت بیشتری می یابد تا تغییر کند.

گونه آفریقایی ویروس قابل توجه است

پروفسور موتاپی، استاد عفونت و ایمنی بهداشت جهانی و مدیر مشترک آموزشگاه بهداشت جهانی در دانشگاه ادینبورگ درباره پیامدهای انواع SARS-CoV-2 و آنچه که به عنوان گونه آفریقایی ویروس کرونا مشهور شده شرح می دهد: جهش در ویروس ها فقط هنگامی قابل توجه است که خصوصیات مهمی از ویروس مانند توانایی آن در آلوده شدن میزبان های مختلف، میزان انتقال، توانایی فرار از سیستم ایمنی بدن میزبان، واکسن ها، روش های درمانی و تشخیصی، ایجاد آسیب شناسی یا شدت بیماری را تغییر دهدو گونه آفریقایی در این دسته قرار می گیرد.

شناسایی گونه آفریقایی ویروس کرونا در 60 کشور

براساس داده های منتشر شده، این گونه از ویروس کرونا تا به امروز در حداقل 60 کشور مختلف شناسایی شده و میزان سرایت آن حدود 50 درصد بیشتر از سایر گونه ها است؛ همچنین شواهد حاکیست گونه آفریقایی ویروس کرونا شدیدتر از سایر انواع آن نیست و تنها شدت سرایت آن بیشتر است؛ اتریش نروژ، انگلیس و ژاپن کشورهایی هستند که موارد ابتلا به گونه آفریقایی کرونا را گزارش نموده اند؛ در انگلیس بیش از 533 مورد ابتلا به این گونه گزارش شده است.

خنثی شدن اثر برخی از واکسن ها در برابر گونه آفریقایی ویروس

کارشناسان تأکید می نمایند، این گونه سرایت پذیری بالاتری نسبت به گونه های قبلی ویروس دارد و نکته ای که در این ویروس قابل توجه این است که این سویه جهش یافته نسبت به برخی از واکسن ها پاسخ نمی دهد.از نظر انتقال، برخی از انواع فعلی مانند B.1.351 یا 501Y.V2 که در ابتدا در آفریقای جنوبی گزارش شده است، دارای جهش در پروتئین سنبله هستند. این پروتئین برای تسهیل عفونت به سلول های انسان متصل می گردد. اعتقاد بر این است که این انواع باعث افزایش اتصال به گیرنده در سلول های انسانی و درنهایت افزایش انتقال می شوند. از نظر ایمنی طبیعی یا درمان های ایمنی مشتق شده، جهش در پروتئین سنبله B.1.351 یا 501Y.V2 ممکن است در تئوری، شناسایی ویروس توسط آنتی بادی ها را کاهش دهد اما از بین نبرد. این بدان دلیل است که در عمل، سیستم ایمنی بدن انسان بیش از یک منطقه از پروتئین سنبله را تشخیص خواهد داد. پروتئین سنبله از 1273 اسید آمینه تشکیل شده است و تغییر در یک یا چند اسید آمینه آن برای جلوگیری از شناسایی کل پروتئین کافی نیست.

واکسن های غیبرطرفال با ایجاد چندین پاسخ ایمنی محافظ، مجموعه بیشتری را هدف قرار می دهند.

در حال حاضر، بیشتر واکسن های کووید 19 پروتئین سنبله را هدف قرار می دهند. برخی از واکسن ها مانند واکسن های ویروس غیبرطرفال که در چین فراوری شده اند که کل ویروس را هدف قرار می دهند. جهش ها ممکن است اثر واکسن را در برابر پروتئین سنبله کاهش دهند اما اثرات آنها را از بین نمی برند. همانطور که شرح داده شد، این بدان دلیل است که پاسخ های ایمنی آنها بیش از یک قسمت از پروتئین سنبله را هدف قرار می دهد. واکسن های غیبرطرفال با ایجاد چندین پاسخ ایمنی محافظ، مجموعه بیشتری را هدف قرار می دهند. سینوواک چین از جمله مواردی است که در برابر این گونه ایمنی ایجاد می نماید.