آیا حضور سلبریتی ها در تبلیغات برایشان بارحقوقی دارد؟ - راوه بلاگ

جهت دریافت مشاوره خدمات طراحی جلد کاتالوگ از بهترین و مجربترین طراحان کشور همراه ما باشید. از طراحی تا چاپ کاتالوگ های تبلیغاتی حرفه ای را با بهترین قیمت از ما بخواهید.

علی نجفی توانا در گفت و گو با خبرنگاران، در این باره اظهار کرد: به ویژه پس از شیوع بیماری کرونا و کاهش مراجعه مستقیم به فروشگاه ها، عرضه نمایندگان کالا و خدمات عمدتا به وسیله فضای مجازی یا رسانه های دیداری و شنیداری اقدام به مبادرت کالا یا تبلیغ معینات آن می نمایند.

وی ادامه داد: در بسیاری از موارد تبلیغات کالا و خدمات متاسفانه بعضی به علت بی توجهی، بی دقتی یا عدم آشنایی، خریداران با پدیده کلاهبرداری روبرو می شوند. پفراینده های انتظامی و قضایی متعددی در این رابطه شکل گرفته است.

این جرم شناس گفت: نکته قابل توجه در بحث خرید کالا یا ابزار به وسیله فضای مجازی یا ارایه اوصاف و معینات آن ها در این فضا ها، متاسفانه در کشور به دلیل عدم فرهنگ سازی با چالش های قابل توجهی روبرو بوده و با وجود تاکید نیروهای انتظامی و بعضی متصدیان نظم و امنیت جامعه کماکان فرایند فریب خوردن مصرف نمایندگان و مشتریان ادامه دارد.

وی اظهار کرد: اگر بخواهیم موضوع را در چارچوب قوانین موضوعی کشور اعم از قانون جرایم رایانه ای، یا قوانین کیفری در برخورد با بزهکاری های سنتی از جمله کلاهبرداری مورد ارزیابی قرار دهیم، با چند نکته ظریف روبرو می شویم.

نجفی توانا ادامه داد: اولین مشکل و چالش عدم نظارت در صحت و درستی اطلاعات ارایه شده در مورد یک کالا یا خدمات در فضای مجازی و رسانه های دیداری و شنیداری است، به گونه ای که در مورد مواد تقویت نماینده یا رشد نماینده مو، کرم های صورت، یا سایر محصولات که عمدتا توسط رسانه های شنیداری و دیداری خارجی و داخلی مطرح می گردد، مشکل عمده این است که آن اشخاصی که مجوز چنین تبلیغاتی را صادر می نمایند گواهی و جواز مربوط به درستی کالا و انطباق اوصاف مطرح شده در فضای مجازی با کالای مورد عرضه را درخواست نمی نمایند در نتیجه بدون محدودیت و کنترل مطالبی ارایه می گردد که بعضاً با واقعیت منطبق نیستند.

نجفی توانا اضافه نمود: در رابطه با این نوع اقدامات با چند ایفاگر نقش روبرو هستیم. اولین نقش آفرین شخصیت حقیقی یا حقوقی است که کالا را فراوری می نماید و قطعا در صورت تقلبی بودن آن مسئولیت کیفری مستقیم دارد. دومین نقش آفرین و مسئول این اقدامات اشخاص حقیقی و حقوقی هستند که تبلیغ را سازماندهی می نمایند و با استفاده از ادبیات، لوگو ها و توصیفات خاصی کالا را برای عرضه آماده می نمایند، این گروه هم مسئولیت دارند اما مسئولیتشان نسبت به گروه اول کمتر است چرا که ممکن است به آن ها گفته شده باشد که اطلاعات درست است و یک شرکت تبلیغاتی درباره صحت و سقم اطلاعات ارایه شده مسئولیتی ندارد چون مسئولیت با آن عرضه نماینده کالا است.

این جرم شناس گفت: نقش آفرین دیگر شخصی است که به عنوان سلبریتی، هنرپیشه، ورزشکار یا .. کالا و خدمات را تبلیغ می نماید و مدعی می گردد که این کالا با این اوصاف دارای ویژگی ها و اثربخشی های خاصی است، در اینجا باید بین دو نوع تبلیغ نماینده تفاوت قایل شویم، یکی شخصی است که اظهار می نماید کالا یا خدماتی که ارایه می گردد اوصافی را دارد چرا که شرکت عرضه نماینده آن ادبیاتی را معین نموده است تا تبلیغ نماینده همان را ارایه کند؛ اما گروه دیگری هستند که ادعا می نمایند از این کالا و خدمات استفاده کردند و اثرات مثبت آن را دیده اند. دیده شده که بعضی از هنرپیشگان، ورزشکاران و سلبریتی ها در مورد رنگ مو، ماده تقویت نماینده موی سر و ... مطالبی را ارایه نموده و مدعی شده اند که خودشان پس از استفاده اثرات مثبت آن را دیده اند.

وی ادامه داد: گروه دوم دارای مسئولیت کیفری هستند و در صورتی که کالا تقلبی باشد و این ها برای فریب افراد این تبلیغات را انجام داده باشند، آن ها هم قابل تعقیب کیفری خواهند بود.

این جرم شناس اظهار کرد: بحث دیگر نیز کانال یا سایت تبلیغ نماینده است که باید تحت نظارت یک نهاد مربوط به رسانه باشد. ثانیا باید جواز یا گواهی را ملاحظه و پس از آن منتشر می کرد.

وی ادامه داد: در مورد رسانه ملی، به ویژه رسانه هایی که با بودجه عمومی کار می نمایند این انتظار بوده و هست. اصولا تبلیغ به وسیله مجامع موجب تشدید مجازات افرادی است که مرتکب کلاهبرداری می شوند و در قانون مربوط به تشدید مجازات کلاهبرداران این موضوع مورد تایید است و عملا اگر اقدامی را نکند خود رسانه و مدیریت آن قابل تعقیب است. صرف نظر از ابعاد قانونی، این رسانه ها از نظر اخلاق حرفه ای هم مسئولیت دارند و باید برای حفظ اعتبار و اعتماد خود کاری نمایند تا اطلاعات ارائه شده موجب فریب دیگران نگردد.

وی گفت: در رابطه با نوع دیگری از کلاهبرداری ها می توان از ارایه نوعی کالا در فضای مجازی نام برد که وجه کالای خریداری شده از سوی عرضه نماینده دریافت می گردد اما به خریدار تحویل داده نمی گردد، البته در این زمینه سیستم های نظارتی در داخل کشور با نوعی نظارت به وسیله مرکز توسعه تجارت الکترونیک یک نماد اعتماد را معمولا به این عرصه نمایندگان اعطا می نمایند که پس از شناسایی آن ها اتفاق می افتاد.

نجفی توانا اضافه نمود: با افزایش واگیری بیماری کرونا این نوع خرید های الکترونیکی افزایش پیدا نموده اما متاسفانه به جز نصایح و ارایه اطلاعات راه حلی برای پیشگیری از آن پیش بینی نشده است و جرایم رو به افزایش است.

وی ادامه داد: نکته ظریفی که درباره این نوع کلاهبرداری ها باید به آن توجه کنیم این است که قربانی این نوع جرایم از لحاظ روانشناسی دارای ویژگی های هستند که به سرعت شانس اغوا شدنشان زیاد است و در این نوع کلاهبرداری ها نقش منفعلانه اما موثری دارند؛ به عنوان مثال معمولا در جامعه امروز اطلاعات از سوی رسانه ها به حدی ارایه شده که افراد آگاهند برای خرید یک کالا باید فروشنده را شناسایی کند یا فروشنده دارای مرکز جغرافیایی معینی باشد یا شیوه تحویل کالا دارای اصول خاصی باشد، مثلا درست آن این است که کالا را مانند بیشتر کشور های دنیا به وسیله پست تحویل بگیریم و پس از دریافت، وجه آن را پرداخت کنیم.

نجفی توانا گفت: بعضی متاسفانه قبل از آنکه کالا بدستشان برسد یا قبل از دریافت خدمات وجه را پرداخت می نمایند اما نه تنها کالا به دستشان نمی رسد بلکه با رهگیری اطلاعات حساب های بانکی، وجوه آن ها هم ربوده می گردد که نوعی کلاهبرداری اینترنتی است؛ ضمن اینکه کلاهبرداری سنتی هم طبق قانون تشدید مجازات کلاهبرداری در این موضوع حاکم خواهد بود.

وی ادامه داد: در مجموع در ارتکاب اینگونه جرایم نقش آفرینی افرادی را ملاحظه می کنیم که هدفشان دریافت وجه، فروش کالا و درآمد زایی بدون این است که کالا یا خدمات ارایه شده با اوصاف بیان شده مطابقت داشته باشد. این امر به ویژه در شبکه های ماهواره ای پیچیده تر وغیر قابل رهگیری و مدیریت است و بسیار فراوان رخ می دهد. توصیه این است که در این موارد صرف نظر از اینکه کالا را پس از تحویل دریافت پرداخت نمایند، آدرس های حقیقی را آنالیز نمایند و کالای شناخته شده خریداری نمایند.

وی در سرانجام گفت: البته نیروی انتظامی به ویژه در برخورد با صدا و سیما و فضا های داخلی که بعضاً وارد عمل هم شدند، با سلبریتی ها، هنرپیشه ها و افرادی که مدعی هستند کالایی را مصرف نموده و نتیجه بخش بوده است را تعقیب و طبق بخشنامه ای اعلام کند افرادی که می خواهند تبلیغ اینگونه کالا را انجام دهند پیش از احراز صحت و درستی کالا و خدمات، آن را تبلیغ ننمایند، یا حداقل گواهی دال بر تعرفه معین دریافت نمایند، چنین اقداماتی تا حد زیادی از قربانی شدن افراد در کلاهبرداری های مجازی جلوگیری می نماید و می تواند نقش موثری داشته باشد.